Düsseldorf – Hij staat hoog op een zuil, de man met het fototoestel. Iets door de benen gebogen, het gezicht verborgen achter de camera. Pal tegenover het station. Een beetje gevaarlijk wel, want de toeristen die uit Düsseldorfs Hauptbahnhof stromen, willen hem allemaal op de foto. En daarvoor moeten ze positie zoeken tussen de ijzeren sporen van de Strassenbahn.
Aangezien ik autoschuw ben en Düsseldorf autoluw is, laat ik me in de ruime leren fauteuils van de Internationale trein glijden. Voor eventjes maar want als in Arnhem het treetje naar buiten glijdt waarmee NS International je welkom heet, is het slechts een dik uur voor je oog in oog met de man met de camera staat.
Zuilheiligen worden ze genoemd, de beelden van mensen die kunstenaar Christoph Pöggler maakte. Op verschillende plaatsen in de stad staan ze hoog op een zuil te kussen, te fotograferen of dragen ze een kind op de arm. Alledaagse mensen die het, volgens de kunstenaar, verdienen om op een voetstuk te worden geplaatst.
Maar zo alledaags zijn de mensen in Düsseldorf niet, sterker nog, als ik van het station richting de oude Altstadt loop, is er niemand die maar in de verste verte op de man met de camera lijkt. Ik waan me in Japan: Japanse mensen, Japanse supermarkten, Japanse interieurwinkels, Japanse modewinkels en sushi tot aan de hemel.
Düsseldorf, zal stadsgids Marion Reimann, later uitleggen, heeft de grootste concentratie Japanners in Europa. “De stad ligt centraal. Je bent zo in Amsterdam, Brussel of Berlijn. “Veel Japanse bedrijven hebben daarom Düsseldorf als uitvalsbasis gekozen en dat verklaart de aanwezigheid van al die Japanse winkels.”
Altstadt
De Altstadt met zijn talloze cafeetjes, leunt tegen de Rijn. Op de voormalige kazematten, de verdedigingswerken hebben zich terrassen genesteld vanwaar je een weids uitzicht over de rivier hebt. Een boulevard omzoomd door platanen, vergezelt de rivier tot aan het ultramoderne Mediahafen, een architectonisch paradepaardje in de haven.
Tussen de boulevard en de rivier liggen mensen in het gras te eten of te lezen. Mobiele kraampjes spelen daar op in en voorzien de luierende mensen van gerechten uit alle delen van de wereld. Op de boulevard staat een openbare boekenkast formaat telefooncel waaruit je een boek kunt nemen op voorwaarde dat je er ook één in zet. Ik vind er zowaar een Nederlandse Carmiggelt.
“Düsseldorfers worden graag gezien”, vertelt Reiman die lang geleden vanuit Münster in de hoofdstad van Noord-Westfalen neerstreek. “En ze tonen ook graag hun rijkdom. Er is bij mijn weten geen andere stad waar je curryworst met bladgoud kunt krijgen.” Curryworst met bladgoud! Dat willen we zien én proeven.
Curry
Aan de overkant van de Rijn liggen grote huizen in een parkachtige omgeving: Oberkassel, de rijkste wijk van de stad. “Zo duur”, zegt Reimann dat alleen Japanner het zich kunnen veroorloven. Geen curry dus maar sushi. Voor de curryworst moeten we naar Mediahafen. Daar is Duitslands eerste heuse curryrestaurant gevestigd.
Maar eerst nog even door Altstad. Een misleidende naam, want zo “alt” zijn de gebouwen niet.
De stad bestaat weliswaar al eeuwen op de plaats waar de miniscule Düssel door de stad stroomt, maar werd in de Tweede Wereldoorlog vrijwel volledig verwoest. Dat het centrum toch middeleeuws aandoet, heeft vooral met de herbouw te maken, waarbij de hoogte en breedte van de voormalige huizen de leidraad vormden.
Düsseldorf staat vooral bekend als mekka voor de shopaholics, maar de kunst- en architectuurverslaafden komen er ook aan hun trekken.
Tot begin augustus is er de Kunst Quadriennale met als thema “Voorbij morgen”. Met één ticket kun je alle musea en kunstuitingen bezoeken. Wij duiken letterlijk Kunst im Tunnel in dat onder een café met uitzicht op de Rijn is gehuisvest. In een parkeergarage-achtige ruimte zien we video-installaties van witte gehandschoende handen die in het duister grijpen.
Liefde voor kunst komt in Düsseldorf overigens niet uit de lucht gevallen. Al in de 18e eeuw zorgde de toenmalige keurvorst Johan Willem van der Palts, een groot kunstverzamelaar, ervoor dat er een opera en een kunstacademie kwamen in de stad. Het is zijn afbeelding die je ziet voor het stadhuis op het marktplein. Aardig verhaal is dat het beeld vervaardigd is door de Vlaamse kunstenaar Gabriel de Grupello. Die had nogal wat moeite om het beeld te laten gieten doordat er te weinig hoogwaardig materiaal voorhanden was. Hij werd gered door een ganzenjongetje dat er voor zorgde dat nogal wat rijke dames van hun juwelen werden afgeholpen waardoor het toch gegoten werd. Als dank kreeg het jongetje zelf een standbeeld niet veel verder, op de hoek van het plein, voor Grupello’s woonhuis.
Over ganzen gesproken, de 18e-eeuwse Hofgarten, het stadspark dat de stad aan de noordkant in haar greep houdt, zit er vol van. En als ze het niet zo druk zouden hebben om bij de passanten om hapjes te bedelen, zouden ze zichzelf weerspiegeld zien in het glas van het eco-designgebouw de Kö-Bogen. Hier komen architectuur en shoppen samen in twee ronde gebouwen vol strakke lijnen.
Daniel Libeskind, die in Berlijn ook het Joods museum ontwierp, tekende voor het ontwerp. Er zijn binnentuinen, een groen dakterras en ook op de gevels zijn inkepingen gemaakt voor bomen en planten. Een brug verbindt de twee delen en zorgt ervoor dat het park met de ganzen nog zichtbaar blijft. Onder de brug en de designwinkels hebben de restaurants hun bestemming gevonden. Er is veel glas in het gebouw aangebracht om de omgeving te weerspiegelen. En zo ziet Steigenberger parkhotel, een icoon uit de 19e eeuw, zich in de ramen van de 21e eeuw terug.
Wat Kö-Bogen niet weerspiegelt is de NeanderKirche, en dat is ook precies de bedoeling. De fraaie kerk staat verstopt op een binnenplein. De keurvorsten hadden destijds wel toestemming gegeven voor de bouw van de Evangelische kerk maar er de voorwaarde aan verbonden dat ze het gebouw niet hoefden te zien. Een paar keer per jaar houdt de kerk een jazzdienst. Loop er via de Andreasstrasse in en ga er aan de Bolkenstrasse uit dan sta je meteen aan de toog bij stadsbrouwerij Zum Schlüssel. Eén van de stadsbrouwerijen die nog het Düsseldorfse Altbier maken
‘Waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen’, schreef de Joodse dichter Heinrich Heine met vooruitziende blik op wat honderd jaar later daadwerkelijk onder Hitler zou plaatsvinden. Hij is Düsseldorfs beroemdste zoon en zijn geboortehuis staat een paar panden voorbij de brouwerij.
Het wordt zo langzaam tijd voor een curryworst met of zonder bladgoud, dus nemen we de dubbeldekkersbus naar de Mediahafen. In deze voormalige industriële haven hebben de media en mode-ontwerpers zich gevestigd. De haven is vooral bekend vanwege zijn postmoderne architectuur.
Frank Gehry, bouwde er Neuer Zollhof. Drie gebouwen waarvan er één in titanium is uitgevoerd zoals het Guggenheim in Bilbao. Loungecafés en restaurants hebben zich aan de voet van de gebouwen genesteld. De man van Curry in Hafen kijkt ons doodnormaal aan. Tuurlijk hebben ze curryworst met bladgoud. Willen we er een biertje of een prosecco bij? Met uitzicht op het titanium van Gehry, besluiten we het goud achterwege te laten. Al ligt het niet aan de prijs van €7,50.
Düsseldorfers sind verrückt, schudt de eigenaar van café Nikan verbijsterd het hoofd, als hij hoort over de bladgouden curry. We hebben Media Hafen verruild voor de wijk Flingern aan de oostkant van het centrum waar we de curry wegspoelen met vers gebrande koffie, die de Iraniër in een handomdraai voor ons zet. In het huiskamercafé krijgen we er zijn levensverhaal bij. Flingern is een arbeiderswijk die gewild is bij zowel buitenlanders als kunstenaars vanwege de lage huren. Het aanbod rond Ackerstrasse weerspiegelt de inwoners: kleine etnische restaurantjes en galeries.
Terug op het station staat de man met de camera nog altijd op zijn zuil. Negen zuilheiligen zijn er inmiddels en er komen er nog altijd bij. Hoogtijd voor een alledaagse Japanner als je het ons vraagt.
Tekst: Anneke de Bundel – Beeld: Toerisme Düsseldorf
- Dusseldorf is zeer makkelijk per NS International te bereiken
- Het stadscentrum is autoluw en parkeren prijzig
- De stad is goed uitgerust voor fietsers en rolstoelers.
- Quadriennale Dusseldorf 2014. tot 10 augustus
- CURRY im Hafen, Hammer Strasse 2
- Neanderkirche
- Cafe Nikan
- KIT
- Toerisme Düsseldorf